Theo QCXDVN05:2008/BXD - Nhà ở và công trình công cộng - An toàn sinh mạng và sức khoẻ, quy định: Chiều cao tối thiểu lan can 900 đối với vế thang, đường dốc và 1100 với các vị trí khác ( công trình có chiều cao < 9 tầng).

Lan can cầu thang không được thấp hơn 900 mm. Lan can phải có chấn song chắc chắn. Sử dụng các thanh đứng với khoảng cách giữa hai thanh không lớn hơn 0,10 m. Không được phép làm các thanh phân chia ngang . Xung quanh hiên chơi cần có lan can với chiều cao không nhỏ hơn 1.000 mm. Sử dụng các thanh đứng với khoảng cách giữa hai thanh không lớn hơn 0,10 m. (Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3907:2011 về trường mầm non - yêu cầu thiết kế).

Lan can cầu thang không được thấp hơn 900 mm. Lan can phải có chấn song chắc chắn. Sử dụng các thanh đứng với khoảng cách giữa hai thanh không lớn hơn 0,10 m. Không được phép làm các thanh phân chia ngang. Tại khu vực hành lang, không làm lan can có mặt trên rộng để tránh học sinh ngồi hoặc nằm. Chiều cao lan can không nhỏ hơn 1.000 mm và có cấu tạo khó trèo. (Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 8793:2011 về trường tiểu học - yêu cầu thiết kế).

Lan can cầu thang không được thấp hơn 900 mm. Lan can phải có chấn song chắc chắn. Sử dụng các thanh đứng với khoảng cách giữa hai thanh không lớn hơn 0,15 m. Không được phép làm các thanh phân chia ngang. Tại khu vực hành lang, không làm lan can có mặt trên rộng để tránh học sinh ngồi hoặc nằm. Chiều cao lan can không nhỏ hơn 1.100 mm và có cấu tạo khó trèo. (TCVN 8794:2011: Trường trung học (THCS; THPT)– Yêu cầu thiết kế).

Trong thời gian vừa qua, một số địa phương đã xảy ra tai nạn trường học do lan can hành lang chưa đáp ứng đảm bảo an toàn chịu lực, an toàn sử dụng, điển hình:

- Một cháu bé 3 tuổi trèo lên song sắt ban công, chui ra ngoài và rơi xuống đất, bị chấn thương sọ não. Sự việc xảy ra tại Trường Mầm non Hoa Sen, TP Hà Giang (Tuổi Trẻ Online ngày 15/4/2016).

- Trường THCS Chánh Nghĩa, Bình Dương: Ngồi trên lan can, một học sinh lớp 6 rơi thẳng từ lầu 2 trường học xuống đất bị thương nặng (kenh14.vn, ngày 17/11/2018).

- Học sinh lớp 1/6 trường Tiểu học Phù Đổng, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng bị ngã từ tầng 2 xuống đất (VOV, ngày 21/12/2018).

- Sập lan can trường, 13 học sinh rơi từ tầng hai xuống đất tại trường Tiểu học Văn Môn, Yên Phong, Bắc Ninh ( hình 1, 2) ( VnExpress, ngày 11/12/2017).

Hình 1.  Lan can bị sập Tiểu học Văn Môn, Yên Phong, Bắc Ninh ( nguồn internet)

Hình 2.  Lan can bị sập Tiểu học Văn Môn, Yên Phong, Bắc Ninh ( nguồn internet)

- Một nam học sinh lớp 8, Trường THCS Đoàn Thị Điểm (Phường Mỹ Đình, Quận Nam Từ Liêm, TP.Hà Nội) trong lúc chơi đùa đã ngã từ lan can tầng 2 xuống đất (cand.com.vn, ngày 17/10/2017).

Sở Xây dựng Thừa Thiên Huế hết sức quan tâm, chú trọng đến chất lượng công tác thiết kế, thi công, vận hành khai thác, bảo trì công trình trường học.

Trung tâm giám định chất lượng xây dựng tiến hành khảo sát chất lượng hiện trạng lan can hành lang tầng hai một số trường học trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế:

- Trường Tiểu học Trần Quốc Toản, phường Thuận Thành, thành phố Huế

Hình 3.  Trường tiểu học Trần Quốc Toản ( nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

Hình 4.  Lan can Trường tiểu học Trần Quốc Toản ( nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

+ Lan can 1: xây gạch, trụ, giằng bê tông: Chiều cao lan can 850mm <1100mm, có cấu tạo các lỗ rộng 100*300, chiều cao lỗ cách sàn 300, rất dễ leo trèo .

Hình 5.  Lan can Trường tiểu học Trần Quốc Toản: chiều cao 850mm, dễ leo trèo ( nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

+ Lan can 2: xây gạch có thanh thép tròn D60 phía trên, chiều cao lan can 950 < 1100mm,  bố trí các hoa bê tông 300*300, cách sàn 300, có nhiều hoa bê tông đã bị vỡ, rất dễ đặt chân vào để đu bám, leo trèo.

Hình 6.  Lan can Trường tiểu học Trần Quốc Toản: chiều cao 950mm, có hoa bê tông bị vỡ, dễ leo trèo. ( nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

- Trường THCS Phú Thượng, xã Phú Thượng, huyện Phú Vang

Hình 7.  Trường THCS Phú Thượng (nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

+ Lan can gắn các lộc bình bê tông cao 850mm<1100mm; chiều cao gờ dưới 200, lỗ rỗng giữa 2 lộc bình 200mm, thành lan can phẳng rộng 200: lan can thấp, dễ leo trèo, dễ ngồi và nằm trên thành.

Hình 8.  Lan can Trường THCS Phú Thượng ( nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

Hình 9.  Lan can Trường THCS Phú Thượng cao 850mm (nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

Hình 10.  Lan can Trường THCS Phú Thượng có lộc bình BT bị vỡ, thành lan can có cấu tạo dễ ngồi (nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

- Trường THCS Thống Nhất, , phường Thuận Thành, thành phố Huế

Hình 11.   Trường THCS Thống Nhất (nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

+ Lan can 1: mặc dù có chiều cao 1150> 1100mm, nhưng cấu tạo các thanh bê tông, inox theo phương ngang rất dễ leo trèo.

Hình 12. Lan can  Trường THCS Thống Nhất có cấu tạo dễ leo trèo ( nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

Hình 13. Lan can  Trường THCS Thống Nhất cao 1150mm ( nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

+ Lan can 2: cấu tạo bê tông tạo thành hoạ tiết cao 1000mm<1100mm; rất dễ leo trèo.

Hình 14. Lan can  Trường THCS Thống Nhất có cấu tạo dễ leo trèo (nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

Hình 15. Lan can  Trường THCS Thống Nhất cao 1000mm ( nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

+ Lan can 3: Xây gạch, có chiều cao 1000mm<1100mm, mặt trên phẳng rộng 250mm: rất dễ ngồi, nằm.

Hình 16. Lan can  Trường THCS Thống Nhất cao 1000mm, có cấu tạo dễ ngồi (nguồn Trung tâm giám định CLXD: Lê Kỳ Nhân, Hồ Viết Phúc)

Trung tâm giám định chất lượng xây dựng nhận thấy việc thiết kế và thi công lan can hành lang của một số công trình trường học trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng yêu cầu quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành, có nguy cơ tiềm ẩn gây tai nạn cho đối tượng sử dụng là học sinh.

Thiết nghĩ, các cơ quan quản lý, chủ đầu tư, đơn vị tư vấn, thi công xây dựng cần chú trọng hơn nữa trong việc quản lý chất lượng, thiết kế và thi công lan can hành lang trường học đảm bảo an toàn chịu lực, an toàn sử dụng, mang lại sự an tâm cho toàn xã hội trong mỗi ngày đến trường của các cháu học sinh./.